Uzasadnienie działań w obszarze zwalczania niedozwolonych środków odurzających podejmowanych przez władze filipińskie

Skala obecnego kryzysu związanego z niedozwolonymi środkami odurzającymi na Filipinach przyprawia o zawrót głowy.  Dopiero zdecydowane działania polityczne podjęte przez samego prezydenta Filipin, Pana Rodrigo Roa Duterte, doprowadziły do publicznego ujawnienia skali tego zagrożenia, które zniszczyło – i w dalszym ciągu niszczy – życie milionów Filipińczyków.

Osoby i grupy osób znajdujące się pod wpływem niedozwolonych środków odurzających codziennie dopuszczały się przestępstw takich jak m.in. masakry, gwałty, którym towarzyszyły zabójstwa lub morderstwa, porwania, napaście zbrojne, rozboje itp. – sytuacja ta stanowiła poważne zagrożenie dla pokoju, porządku, bezpieczeństwa i rozwoju państwa.

            Na przesłuchaniu zorganizowanym w Senacie w dniu 18 sierpnia 2016 r. przedstawiciele filipińskiej Agencji ds. Walki z Narkotykami poinformowali, że Agencja przeprowadziła 11 128 operacji antynarkotykowych, aresztowała 12 081 osób i wszczęła 12 288 postępowań. Przywołane liczby stanowią jednak zaledwie czubek góry lodowej. Niedozwolone środki odurzające rozpowszechniły się w niemal każdym zakątku archipelagu Filipin i od dziesięcioleci wywierały destruktywny wpływ na życie jego mieszkańców.

Działania na rzecz zwalczania niedozwolonych środków odurzających podejmowane przez władze filipińskie nie mają dyskryminacyjnego charakteru

Na przestrzeni ostatnich kilku tygodni nieustannie podejmowano działania przeciwko osobom odpowiedzialnym za dystrybucję niedozwolonych środków odurzających i przeciwko użytkownikom takich środków. Działania te podejmowano z równą stanowczością wobec wszystkich podejrzanych, nie dyskryminując żadnego z nich – sam prezydent potwierdził, że osobiście zna kilka osób, którym postawiono zarzuty.

Dzięki wzmożeniu działań w obszarze gromadzenia informacji wywiadowczych prezydentowi udało się zidentyfikować szefów karteli narkotykowych i osoby wspierające te kartele. Na liście podejrzanych znaleźli się wysoko postawieni urzędnicy zasiadający w rządzie Filipin, m.in. generałowie policji, gubernatorzy, kongresmeni, burmistrzowie i inne osoby aktywnie pełniące służbę publiczną lub osoby, które do niedawna pełniły taką służbę.  Wiele spośród tych osób (a być może wszystkie z nich) posiada znaczne wpływy i władzę, dysponuje dostępem do broni lub otacza się uzbrojonymi ochroniarzami i należy do rozbudowanej siatki odpowiedzialnej za kryzys związany z niedozwolonymi środkami odurzającymi na Filipinach. Znaczna część tych osób ujawniła się i oddała się w ręce organów ścigania. Narkopolityka ukazała swoje plugawe oblicze, a obowiązkiem naszego Państwa jest powstrzymanie dystrybucji narkotyków.

Ostrzeżenie opublikowane przed rozpoczęciem operacji

Przed rozpoczęciem szeroko zakrojonej wojny przeciwko niedozwolonym środkom odurzającym Prezydent zwrócił się do wszystkich zainteresowanych osób o dobrowolne oddanie się w ręce organów ścigania i poddanie się leczeniu odwykowemu na koszt rządu.

Na chwilę obecną ponad 600 tys. osób zajmujących się dystrybucją narkotyków i osób uzależnionych od narkotyków znajduje się w pieczy rządu.   Prace nad kompleksowymi programami odwykowymi są aktualnie finalizowane, przy czym niektóre z tych programów już się rozpoczęły.

Jednak część osób nie posłuchała tego wezwania.   Wielu zdecydowało się zignorować apel Prezydenta o ujawnienie się i przyznanie się do winy.  W konsekwencji osoby te zostały zatrzymane zgodnie z obowiązującymi przepisami.    Choć wiele z tych osób dobrowolnie oddało się w ręce organów ścigania, wielu stawiło funkcjonariuszom zbrojny opór i podjęło próbę ucieczki po zatrzymaniu przez policję. Każdy kto miał kiedykolwiek styczność z osobą poważnie uzależnioną od narkotyków zdaje sobie sprawę z tego, że osoba odurzona narkotykami nie posiada pełni władz umysłowych – z tego względu wiele spośród wspomnianych prób ucieczki lub stawiania oporu doprowadziło do śmierci osób podejmujących takie próby.

Przypadki śmierci, do których doszło w trakcie operacji prowadzonych przez organy ścigania: brak przyzwolenia na dokonywanie zabójstw z pominięciem obowiązującego prawa

Przypadki śmierci, do których doszło w trakcie operacji policyjnych, spotkały się z krytyką w niektórych kręgach, ponieważ uznano, że policjanci uzyskali przyzwolenie na dokonywanie zabójstw z pominięciem obowiązującego prawa. Twierdzenie to jest jak najdalsze od prawdy. Rząd Filipin potępia takie zabójstwa i nigdy nie udzieli pozwolenia na ich dokonywanie.  Każdy funkcjonariusz policji został poinstruowany przez samego Prezydenta, aby nie nadużywał przysługujących mu uprawnień przy podejmowaniu czynności wobec podejrzanych przestępców. Każdy funkcjonariusz policji zna zasadę sprawiedliwości proceduralnej i stosuje ją na służbie nawet w przypadku, gdy wiąże się to z zagrożeniem dla jego własnego życia.

Prezydent dał również wyraźnie do zrozumienia, że w przypadku wystąpienia jakichkolwiek nadużyć w tym obszarze wszystkie osoby posiadające wiedzę na temat takich nadużyć mogą wnieść zarzuty przeciwko funkcjonariuszowi policji lub pracownikom policji, którzy się ich dopuścili. Wszczęto już postępowanie przeciwko funkcjonariuszowi policji, którego kamery telewizji przemysłowej zarejestrowały w momencie, gdy znęcał się nad mężczyzną, który był już zakuty w kajdanki i który został później znaleziony martwy.